Malatya Kadar Kendisiyle Uğraşan Bir Şehir Daha Görmedim

Malatya’da 1.5 yıla yakın görev yapan ve 6 Şubat depremlerini Malatya’da yaşayan dönemin Valisi Hulusi Şahin’i Malatyalılar için söylediği söz hala hafızalarda ve gündemdeki sıcaklığını koruyor.

Uzun yıllardır bir çok aydının ve bilim insanının üzerinde tartıştığı ve bir konsensüse varamadığı   “Coğrafya kaderdir” saptaması 6 Şubat 2023 depremleri sonrası deprem bölgeleri için çok fazla dillendirilen bir ifade olduğu aşikar. 

14. yüzyıl düşünürü, devlet adamı ve  modern tarih yazımının, sosyolojinin iktisattın öncülerinden biri olarak kabul edilen İbn Haldun’a atfedilen bazı kaynaklarda ise İbn Haldun’un sarf etmediği belirtilen “Coğrafya kaderdir” çıkışına bir de Malatya penceresinden bakalım.. 

“Coğrafya kader midir, değil midir” 

Coğrafyalara anlam yükleyerek yaşanabilir ve vaz geçilmez kılan temeldeki faktör insandır. 

İnsan, inanç sistemi, gelenek ve görenekleri, sosyal ve kültürel algısı ile coğrafyalara şekil verir. 

Tüm bu parametreler aslında şehirleri bu bağlamda toplumları inşa eden insan için bir değer sıvadır. Sınav ne kadar başarılı olursa coğrafyalar o kadar yaşanabilir olacaktır. 

Dolayısıyla coğrafya bir kader değil, bir süreçtir.. 

Sürecin insan tarafından nasıl yönetildiği ise yaşam tarzı ve kalitesiyle de doğrudan orantılıdır. 

"Asrın felaketine maruz kalarak çöken Malatya bu süreci nasıl yaşamıştır ve yaşamaktadır?" 

Daha önceki birkaç yazımızda tarihi ve kültürel zenginlerinin yanı sıra jeopolitik konumuna atıflarda bulunarak önemine vurgu yaptığımız Malatya, maalesef coğrafya, insan, insan coğrafya denkleminde bazı şehirlerde olduğu gibi sınıfta kalmıştır. 

Özellikle 21. Yüzyılın başlarında ortaya çıkan hoyratlık ve işgüzarlık rutinleşen bir ahlaki erozyonla düzenli bir şekilde kendi ile uğraşan bu bağlamda tüm enerjisini içi dönük bir şekilde kullanan  bir şehir ortaya çıkarmıştır. 

Birbirine tahammül edemeyen hoşgörü ve uzlaşının rafa kaldırıldığı son düzlemde Bizans benzeri entrika ve komplolarla nerede ise birbirinin gözünü çıkarak bir noktaya evrildiğimizi sağ olsunlar dönemin Malatya Valisi Hulusi Şahin şehirden ayrılmasına ramak kala onuruna verilen ve bazı milletvekilleri ile üst düzey bir takım bürokratların katıldığı bir yemekte şöyle ifade etmiş, ” 

Malatya kadar kendisiyle uğraşan bir şehir daha görmedim. 

Lütfen birbirinizle uğraşmayın enerjinizi Malatya’yı ayağa kaldırmak için kullanın” Vali Şahin, iki cümle ile Malatya’yı özetlemiş. 

Peki değişen bir şey olur mu kanımca olmayacaktır..